Preventive law is de toekomst

Tijdens de finale van de Legal Tech Challenge hebben wij kort over preventive law gesproken: ‘’De toekomst van het recht ligt in het voorkomen van juridische problemen.’’ Bij Civilitas hechten wij veel waarden aan een preventieve aanpak, maar is dit wel te realiseren? En hoe wil Civilitas dit aanpakken?

Juridische problemen kunnen enorm variëren in vorm. Een echtscheiding is bijvoorbeeld compleet iets anders dan een geschil tussen zakelijke partners. Daarbij heeft ieder juridisch probleem een andere mate van complexiteit. Verschillende soorten juridische problemen vergen dus allemaal een andere aanpak. Vaak denkt men bij het oplossen van een juridisch probleem gelijk aan een advocaat, dit is echter lang niet altijd nodig.

Frustratie bij burgers
Bij Civilitas hebben wij gemerkt dat er veel onduidelijkheid en frustratie heerst met betrekking tot het onderwerp ‘beslissingen van de gemeente’. Via een vriendin hoort mevrouw A bijvoorbeeld dat zij wellicht recht heeft op bijzondere bijstand en zij vraagt dit aan bij haar gemeente. Maanden gaan voorbij en mevrouw A ontvangt geen antwoord. Mevrouw A raakt gefrustreerd, maar is vooral verward. Betekent dit dat zij toch geen recht heeft op bijzondere bijstand? Is de gemeente haar vergeten, of wordt zij gewoon niet serieus genomen? Kan ze hier niets tegen doen? Mevrouw A gaat op zoek naar antwoorden, maar de informatie wordt haar te veel. Ze leest van alles over zogeheten ingebrekestellingen, bezwaarschriften en dwangsommen. Ontmoedigd besluit mevrouw A om het hierbij te laten, dan maar geen bijzondere bijstand! Ondertussen voelt mevrouw A zich ongehoord en genegeerd. Daarbij komt zij ook nog eens in de financiële problemen. Achteraf blijkt dat mevrouw A wel degelijk recht had op bijzondere bijstand. De financiële problemen hadden, net als haar frustratie tegenover de gemeente, voorkomen kunnen worden.

Ons plan
Had mevrouw A dan gelijk naar een advocaat moeten stappen? Nee, specialistische hulp is duur en daarbij is het probleem waar mevrouw A mee zat juridisch gezien niet heel complex. Bij dit soort situaties helpt Civilitas graag. Civilitas had mevrouw A gevraagd wanneer zij haar aanvraag heeft ingediend, vervolgens berekent Civilitas wanneer de gemeente uiterlijk een beslissing genomen dient te hebben. Op de betreffende datum krijgt mevrouw A een melding van Civilitas met de vraag of zij een beslissing heeft ontvangen. Indien dit niet het geval is, kan Civilitas mevrouw A ondersteunen bij het versturen van een ingebrekestelling naar de gemeente en, wanneer een beslissing nog steeds niet komt, overgaan tot het vorderen van dwangsommen. En dit is niet het enige, Civilitas kan ook helpen met het opstellen van een bezwaarschrift indien mevrouw A het niet eens is met de beslissing die zij heeft ontvangen. Het proces wordt op die manier versimpeld en voorkomt een hoop stress, wanhoop en in het geval van mevrouw A zelfs financiële problemen.

Voor de gemeente
Daarbij helpt Civilitas ook de gemeenten. De druk op ambtenaren is hoog en het is logisch dat dit de aanvraagprocedure niet ten goede komt. Civilitas helpt daarom ook de gemeente met een termijnbewaker en beantwoordt vragen van de burger over de aanvraagprocedure, zodat zij niet gelijk bij de gemeente zelf aan de bel hoeven te trekken. In het begin zullen wij ons beperken tot bijzondere bijstand, maar uiteindelijk zal Civilitas zich uitbreiden op het gebied van gemeentelijke aanvragen.

Nooit meer naar een advocaat?
Betekent dit dan het einde voor de advocatuur? Zeker niet, specialistische hulp zal nodig blijven voor mensen met complexe juridische problemen, maar een juridisch probleem vraagt niet per definitie om een advocaat.